Άγχος και Αγχώδεις Διαταραχές:

Πότε το φυσιολογικό άγχος γίνεται παθολογικό;

Το άγχος είναι μια φυσική, προσαρμοστική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε απειλές ή απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Μέσα σε υγιή πλαίσια, λειτουργεί προστατευτικά και κινητοποιεί τη σκέψη και τη δράση. Τι γίνεται όμως όταν η ένταση ή η διάρκεια του άγχους υπερβαίνει τα όρια του φυσιολογικού;

Στην ψυχολογία, μιλάμε για αγχώδεις διαταραχές όταν το άγχος είναι υπερβολικό, επίμονο και αρχίζει να παρεμποδίζει την καθημερινή λειτουργικότητα και ποιότητα ζωής. Οι διαταραχές αυτές είναι εξαιρετικά συχνές, ωστόσο συχνά παραμένουν αδιάγνωστες ή υποτιμημένες.

Ο ψυχολόγος Γιώργος Κωνσταντίνος Ιωαννίδης σε συνεδρία

Άγχος και σύγχρονη ζωή: Γιατί αυξάνεται;

Σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές μελέτες, η συχνότητα εμφάνισης αγχωδών διαταραχών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την πανδημία του COVID-19. Το χρόνιο στρες, η εργασιακή ανασφάλεια, οι κοινωνικές πιέσεις και η υπερφόρτωση πληροφοριών επιβαρύνουν τη συναισθηματική ανθεκτικότητα του σύγχρονου ανθρώπου.

Οι βασικές αγχώδεις διαταραχές

Σύμφωνα με τα διαγνωστικά εγχειρίδια DSM-5 και ICD-10, οι κύριες διαταραχές που εντάσσονται στο φάσμα του παθολογικού άγχους είναι:

• Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (GAD): συνεχής ανησυχία για καθημερινά θέματα χωρίς σαφή αιτία.

• Διαταραχή Πανικού: επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονου φόβου (κρίσεις πανικού) με σωματικά συμπτώματα.

• Κοινωνική Αγχώδης Διαταραχή (Κοινωνική Φοβία): έντονος φόβος αξιολόγησης από άλλους.

• Ειδικές Φοβίες: υπερβολικός φόβος απέναντι σε συγκεκριμένα αντικείμενα ή καταστάσεις (ύψη, ζώα, κ.λπ.).

• Διαταραχή Άγχους Υγείας (Υποχονδρίαση): συνεχής ανησυχία για σοβαρές ασθένειες.

• Μετατραυματική Διαταραχή (PTSD): ψυχολογικές αντιδράσεις μετά από τραυματικό γεγονός.

• Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD): έμμονες σκέψεις και επαναλαμβανόμενες τελετουργίες.

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη αντιμετώπιση;

Οι αγχώδεις διαταραχές τείνουν να γίνονται χρόνιες αν δεν αντιμετωπιστούν, ενώ συχνά συνοδεύονται από κατάθλιψη, ψυχοσωματικά συμπτώματα και δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η ψυχοθεραπεία αποτελεί θεραπεία εκλογής στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

Τι θα ακολουθήσει στο blog μας σχετικά με το άγχος :

Το άρθρο αυτό αποτελεί μια εισαγωγή στις αγχώδεις διαταραχές. Στα επόμενα άρθρα του blog θα παρουσιάσουμε αναλυτικά κάθε διαταραχή ξεχωριστά, με βάση τα επίσημα διαγνωστικά κριτήρια, τα συμπτώματα, τις επιπτώσεις στην καθημερινότητα, και τις διαθέσιμες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

*Ο Γιώργος Κωνσταντίνος Ιωαννίδης είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής, με εξειδίκευση στο άγχος και τις αγχώδεις διαταραχές. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Άγχος: Κατανόηση και Θεραπεία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φερενίκη.